نکته بسیار مهم در کفاره این است که باید حتما یا طعام بدهیم یا مطمئن باشیم فقیر صرف طعام کرده است وگرنه از گردن ما ساقط نمی شود.
کفاره
یکی دیگر از واجبات مالی پر اهمیت که شاید بعد از زکات فطره بیشترین گستردگی و ابتلا را در بین مسلمانان داشته باشد کفاره است. خود واژه کفاره از ماده"کفر" و به معنی پوشاندن است. اما چرا به این واجب مالی کفاره می گویند؟
زکات فطره به قدری اهمیت دارد که اگر سرپرست خانواده‌ای بعد از غروب آفتاب از دنیا برود، فطره او و نانخورهایش را از مال او پرداخت می‌کنند.
احکام و مسائل فقهی زکات فطره
پرداخت فطریه در ماه رمضان صحیح نیست
یکی از این واجبات مالی که در هر سال بعد از اتمام ماه مبارک رمضان واجب می‌شود «زکات فطره» است که در این یادداشت به احکام فقهی آن می‌پردازیم.
وقایع رمضان
19 ماه رمضان
1 ـ ضربت خوردن امیر المؤمنین علیه السلام
در 19 ماه رمضان سال 40 هـ در نماز صبح در مسجد کوفه با شمشیری مسموم به دست ناپاک ابن ملجم منافق بر فرق مبارک امیر المؤمنین علیه السلام ضربت وارد شد. (1)
در 13 ماه رمضان سال 40 هـ حضرت مولی الموحّدین علی بن ابی طالب امیر المؤمنین علیه السلام بعد از فارق شدن از جنگ نهروان از شهادت خود خبر دادند. (2)
برای شب نوزدهم ماه رمضان اعمال مستحبی فراوانی ذکر شده است که خواندن دعای جوشن‌کبیر و قرآن به سر گرفتن عموماً جزء اعمالی است که حتماً انجام می‌شود.
سه‌شنبه ۲۳ اردیبهشت‌ماه، مصادف با اولین شب قدر در سال جاری است. برای این شب، اعمال مخصوصی توصیه شده است که در کتاب «کنز المرام فی اعمال شهر الصیام» این اعمال به خوبی تشریح شده است. در این کتاب در خصوص اعمال مخصوص اولین شب قدر ماه رمضان آمده است:
إِنَّ اللَّهَ یُمْسِکُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ أَن تَزُولَا وَلَئِن زَالَتَا إِنْ أَمْسَکَهُمَا مِنْ أَحَدٍ مِّن بَعْدِهِ إِنَّهُ کَانَ حَلِیمًا غَفُورًا
امام صادق (ع) فرمودند: هر گاه در شب و هنگام خوابیدن از وقوع زلزله و خراب شدن خانه می ترسید آیه «۴۱ سوره فاطر» را قرائت کنید.
با توجه به وقوع زلزله خواندن نماز آیات واجب است.
بر اساس احکام شرعی، عوامل وجوب نماز آیات عبارت است از: کسوف خورشید و خسوف ماه، زلزله و هر حادثه غیرعادى که باعث ترس بیشتر مردم شود؛ مانند بادهاى سیاه یا سرخ و یا زرد که غیرعادى باشند، تاریکى شدید، فرو رفتن زمین و ریختن کوه، صیحه آسمانى و آتشى که گاهى در آسمان ظاهر مىشود.
نماز آیات را به چند شکل می‌توان خواند؛
اول؛ نماز آیات دو رکعت است و در هر رکعت پنج رکوع دارد. دستور آن این است که نمازگزار بعد از نیت، تکبیر بگوید و یک حمد و یک سوره تمام بخواند و به رکوع رود و سر از رکوع بردارد. دوباره یک حمد و یک سوره بخواند، باز به رکوع رود تا پنج مرتبه. بعد از بلند شدن از رکوع پنجم دو سجده نماید و برخیزد و رکعت دوم را هم مثل رکعت اول بجا آورد و تشهد بخواند و سلام دهد.
نماز آیات را چطور بخوانیم؟
دوم؛ بعد از نیت و تکبیرةالاحرام، حمد و یک آیه (البته احتساب بسم‌الله به عنوان یک آیه، صحیح نیست) از سوره‌ای را قرائت کرده و رکوع کند، سپس سر از رکوع بردارد، و آیه دیگری از آن سوره را بخواند و به رکوع رود، و بعد سر از رکوع برداشته و آیه دیگری از همان سوره را قرائت نماید، و همین‌طور تا رکوع پنجم ادامه دهد تا سوره‌ای که پیش از هر رکوع، یک آیه از آن را قرائت کرده، قبل از رکوع آخر تمام شود. سپس رکوع پنجم را به‌جا آورد و به سجده رود، و پس از اتمام دو سجده، برای رکعت دوم قیام نماید و حمد و آیه‌ای از یک سوره را بخواند و به رکوع برود، و همین‌طور مانند رکعت اول ادامه دهد تا تشهد بخواند و سلام دهد؛ و چنانچه بخواهد برای هر رکوعی به یک آیه از سوره‌ای اکتفا کند، نباید سوره حمد را بیش از یک مرتبه در اول آن رکعت بخواند.
نماز آیات را چطور بخوانیم؟
سوم؛ اگر هم نمازگزار، در یک رکعت از نماز آیات پنج مرتبه حمد و سوره بخواند و در رکعت دیگر یک حمد بخواند و سوره را پنج قسمت کند، مانعی ندارد.
نیت روزه داری و ورود به ماه رمضان چگونه باید باشد؟
آنچه در خصوص نیت کردن مطرح است، این است که اگر شخصی بر انجام کارش واقف باشد و بداند به چه نیت و با چه تفکری آن را انجام می‌دهد، کفایت می‌کند. روزه دار براى انجام فرمان خداوند و نیت ورود به این ماه عزیز و روزه گرفتن، لازم است از اذان صبح تا مغرب، کارى که روزه را باطل می‌کند انجام ندهد.
براى آنکه یقین کند تمام این مدت را روزه بوده، باید مقدارى پیش از اذان صبح و مقدارى هم بعد از مغرب از انجام کارى که روزه را باطل می‌کند، خوددارى نماید.
«یوم الشک» یعنی روزی که انسان شک دارد آخر ماه شعبان است یا اوّل ماه رمضان، روزه آن واجب نیست. و اگر بخواهد روزه بگیرد، باید نیّت ماه شعبان یا روزه مستحبی کند، یا اگر روزه قضا به ذمّه دارد نیّت قضا کند و چنانچه بعداً معلوم شود ماه رمضان بوده، از رمضان حساب می شود، ولی اگر در اثناء روز بفهمد، باید فوراً نیت خود را به روزه ماه رمضان برگرداند.
عضو ستاد استهلال کشور: شنبه اول ماه مبارک رمضان است.
حجتالاسلام موحدنژاد روز شنبه را اول ماه مبارک رمضان دانست.
به گزارش باشگاه خبرنگاران پویا، حجتالاسلام موحدنژاد، عضو ستاد استهلال کشور در سخنانی با اشاره به اینکه ظاهراً مشکلی نباشد که شنبه اول ماه مبارک رمضان باشد، افزود: در این‌طور موارد معمولاً از اینکه مطلب را بیان کنیم، ابایی نداریم.
وی گفت: کارشناسان اتفاق نظر دارند پنجشنبه هلال دیده نمی‌شود، از این رو قطعاً جمعه اول ماه نمی‌تواند باشد و قطعاً شنبه اول ماه مبارک رمضان خواهد بود، منتها گروه‌های رصد هم کار خود را انجام می‌دهند تا به‌لحاظ شرعی هم تردیدی ایجاد نشود.
