امام سجّادعلیه السلام :
أنتِ بِحَمدِ اللَّهِ عالِمَةٌ غَیرُ مُعَلَّمَةٍ ، فَهِمَةٌ غَیرُ مُفهَّمَةٍ.
[ای زینب !] تو ، بحمداللَّه ، عالمی هستی که نزد کسی تعلیم
ندیدی و دانایی هستی که نزد کسی نیاموختی.
بحار الأنوار ، ج ۴۵ ، ص ۱۶۴ .
حجت الاسلام درویش پور امام جماعت حسینیه فاطمیه به مناسبت سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی و روز 22 بهمن، مردم را به شرکت گسترده در راهپیمائی این روز تاریخی دعوت کرد .
وی در بین الصلاتین مورخه 1394/11/20 در جمع نمازگزاران گفت:یوم الله بیست و دوم بهمن ، سر آغاز حاکمیت اسلام عزیز براین کشور و شکست ظلم و ستـم طـاغـوتیان و روز به ثمر رسیدن نهضت اسلامی به رهبری امام راحل برای برپایی نظام مقدس جـمهوری اسلامی است.
وی در ادامه ضمن دعوت از نمازگزاران به شرکت پرشوردر راهپیمایی 22بهمن امسال گفت:با توجه به مسئولیت و وظیفه خطیری که در برابرخداوند متعال و معصومین(ع) و خون های مقدس شهیدان و مجاهدان این ملت داشته و خواهیم داشت،بار دیگر بــا چنگ زدن بـه حبل الهی حماسه پرشکوه دیگری در روز 22 بهمن رقم خواهد خورد و بـه فـضل الــهی مردم همیشه در صحنه و انقلابی دشمنان و مخالفان نظام مقدس جمهوری اسلامی را ناکام و مایوس خواهند گرداند.
چرا به راهپیمایی 22 بهمن می رویم؟
دو روز دیگر 22 بهمن ماه است. شاید این تاریخ را کمتر کسی فراموش کند. 22 بهمن ها همیشه 22 بهمن بوده است. چه برای
دانش
آموزان ،چه کارمندان و چه دانشگاهیان و چه فعالان سیاسی و... . 22 بهمن
روزی متفاوت و به یاد ماندنی است. خیلی ها از 22 بهمن ها خاطره دارند. شاید
اگر پای صحبت های شیرین پدران و مادران انقلابی مان بنشینیم رنگ و بوی
انقلاب را بهتر حس کنیم. صحبت هایی که همگی سرشار از افتخار و شادمانی است.
صحبت هایی که حتی بوی یک لحظه پشیمانی از آن بیرون نمی آید. نسل اول
انقلاب اگر چه پا به سن گذاشته است و شاید موی سپید کرده اما همچنان
انقلابی از خاطراتشان صحبت می کنند. 22 بهمن ها حتی زیر تهدیدات موشکی صدام
گرم تر و پرشور تر از همیشه برگزار شده است و برای نسل اول انقلابی ها
نوعی نوستالژی دارد!
اما برای نسل های جدید ایران اسلامی 22
بهمن چه حال و هوایی دارد؟ 22 بهمن برای جوانان و نوجوانانی که بعد از جنگ
به دنیا آمده اند و تنها حوادث دهه اول انقلاب را در قاب تصاویر و صفحات
کتابها مشاهده کرده اند چگونه است؟ شاید پاسخ به این سئوالها برای کسانی که
دوران شاه را تجربه کرده باشند ساده باشد. آنان به خوبی می دانند که امنیت
چیست. آنها معنای ساواک دنبالت است را خوب بلدند ! آنها به یاد دارند که
چگونه یک کتاب را باید دست به دست می چرخاندند تا مامورها پیدایش نکنند.
آنها شبنامه ها را می شناسند و از کنار زندان اوین و قصر رد شده بودند.
بله! شاید یکی از نعمت های بزرگ کشور ما را امروز باید در امنیت و آزادی جستجو کنیم. نعمت هایی که وفور آنها گاهی مارا غافل
می
کند. گاهی فراموش می کنیم که انقلاب یعنی چه! شاه که بود. وضعیت مملکت
چگونه بود. گاهی فراموش می کنیم که چه دلیر مردانی در راه آزادی ایران کشته
نشدند! چه اتفاقاتی در تاریخ یکصد ساله ایران نیفتاد. چه خون ها که ریخته
نشد تا درخت آزادی جای استبداد را بگیرد. امروز ما در راهپیمایی 22 بهمن
شرکت می کنیم تا حداقل کاری که باید برای شجاعت ها و فداکاریهای انقلابیون
انجام داده باشیم انجام دهیم. در راهپیمایی 22 بهمن شرکت می کنیم تا تصدیق
کنیم چه ثمراتی انقلاب اسلامی ایران برای ما داشته است. انقلابی که به نا
امنی ها پایان داد. انقلابی که آمد و درخت ظلم در مملکت را برچید.
این
روزها وقتی جوان های کشورم را می بینم که سربالادر خیابان های تهران قدم
می زنند افتخار می کنم. این روزها وقتی می بینم که هیچ اجنبی ای جرات عرض
اندام علیه کشورم را ندارد افتخار می کنم. این روزها خوشحال می شوم که
اوباما پس از سخنان قاطعانه رهبرم زیر میزش دنبال گزینه نظامی علیه ایران
می گردد! تاریخ هیچ گاه جنایت هایی که اجنبی ها بر سر مردمان کشورم آورده
اند از دل خود پاک نمی کند . روس ها و انگلیسی ها را فراموش نمی کنیم.
فراموش نمی کنیم چه عهد نامه هایی که بر کشورمان تحمیل نکردند و چه جنایت
هایی که علیه مردمانم انجام نداند.
گذشته از آن امنیت و
آزادی کشورم را می ستایم.تاریخ را خوانده ام آنجا که یکی از مطالبات اصلی
مشروطه خواهان برداشتن اصغر گاریچی بود! این عسکر یا اصغر یک آدم نتراشیده و
نخراشیده ای بود که حمل و نقل مسافر به شاه عبدالعظیم را کنترات گرفته بود
و یک آدم بسیار بد اخلاق و بی تربیتی بود که گاه با شلاق به مسافرها می زد
و پول زیادی از آنها می گرفت.اما امروز هر ایرانی برای خود شان خاصی قائل
است. ما فعل توانستن را صرف کرده ایم و امنیت را خود در کشور خودمان مستقر
کرده ایم.
امروز نه تنها به دیگران وابسته نیستیم بلکه در بسیاری از
علوم جدید خودکفا شده ایم و نام و نشانی برای کشورمان به هم زده ایم.
امروز مملکت ما قانون دارد. البته کاستی ها همیشه بوده است اما مملکت بی
قانون نیست. امروز کشور روی دور پیشرفت و افتخار است . امروز جوانان همین
مملکت هستند که ماهواره می سازند. امروز نفت مان را به هرکسی که
می خواهیم می فروشیم. شاید هم نفروشیم!امروز کسی برای ما تعیین تکلیف نمی کند. البته شاید خیلی از جوان ها بگویند په نه په
می خواستی تعیین تکلیف کنند؟!
اما
به راستی این مملکت روزهایی را به خود دیده است که در آن قانون
کاپیتولاسیون حکمفرما بوده است. روزهایی بوده که مقامات ایرانی چشم امیدشان
به سفرای آمریکا و انگلیس بوده و این واقعیتی از تاریخ ماست که نباید هرگز
فراموش کنیم. کشورما مشکل کم ندارد و همه هم می دانند . همچنان افراد
بیکار داریم.
گوشت گران است و... اما حداقل عده ای از خودمان آن بالانشسته اند تا کارها را برای مان درست کنند.
خودمان
رئیس جمهورمان را انتخاب کردیم و اگر از دستش راضی نبودیم چهار سال که
گذشت فرد دیگری را سرکار می آوریم. نمایندگان مجلس را خودمان انتخاب می
کنیم. آن کس که من به او رای می دهم در بهارستان می نشیند و قانون وضع می
کند. دادگاه داریم. پلیس های خیلی مهربانی داریم که همیشه در تلویزیون می
گویند در هنگام رانندگی مراقب سلامتی و حفظ جان خود باشید!
حقیقتا
گاهی اوقات نعمت هایی را که اطرافمان هست نمی بینیم.امروز کشورما الگویی
برای کشورهای منطقه است. امروز مقامات اسرائیل از یک خطبه مقام معظم رهبری
به واهمه می افتند و دستور سکوت می دهند.می دانی این یعنی چه؟
امروز
همه پزشکان کشورم ایرانی هستند. امروز هزاران نفر از خارج به ایران می
آیند تا بیماری خود را معالجه کنند. امروز کشور من در مسیر پیشرفت و عدالت
قرار دارد و چشم امید آزادیخواهان جهان شده است.
من فکر می
کنم که نباید گذشته را فراموش کنیم. ما نباید فقط وضعیت خود را با اروپا
مقایسه کنیم و مدام بگوییم متروهای آنجا تاخیر ندارند! ملت ما از ابتدا ملت
نجیبی بود. ما پول نفت هیچ کس را نخوردیم . ما عتیقه های هیچ کشوری را
غارت نکردیم. ما به عراق و افغانستان حمله نکردیم تا نفت درو کنیم.ما
کودکان آنها را نکشتیم و به زنان آنها توهین نکردیم . ما دنبال آزادی و صلح
بودیم و این هدف امروز زیر سایه اسلام محقق شده است. پس من در راهپیمایی
22 بهمن شرکت می کنم و از آنچه ایرانیان به آن دست یافته اند حمایت می کنم.
من هنوز فریاد دلیر مردان آذربایجان در عصر مشروطه را می شنوم که در تبریز
مقاومت می کنند. من فریاد های 15 خرداد 42 را به یاد می آورم و یاد
نوجوانان صف شکن بسیج در شب های عملیات را فراموش نمی کنم. در همین خیابان
های شهرمان میان سیل انبوه جمعیت گم می شوم و بلند علیه کسانی که آرمیتا را
در جشن تولدش بی پدر کردند فریاد سر می دهم. من به آرمیتای 5 ساله
دخترشهید رضایی نژاد می گویم که آینده ایران و جهان به پدر او افتخار می
کند و قدر تنها ماندن های او را می داند.
سبک شمردن نماز و آثار آن, نماز, فضیلت نماز, فواید نماز, نماز خواندن, آثار نماز, آثار دنیوی نماز, قیامت, روز قیامت, شب اول قبر,احادیث و روایات
شکی نیست که بی اعتنایی به نماز گناهی است بزرگ. بنابراین شناسایی مصادیق این تحقیر ناپسند، مقدمه پرهیز از این عصیان نابخشودنی است. عناوین زیر از مصادیق سبک شمردن نماز است.
الف) تأخیر نماز: امام صادق ـ علیه السلام ـ در تفسیر آیهی شریفهی قرآن، که در ارتباط با مذمت بی اعتنایی به نماز نازل گردیده است میفرماید:
»تاخیر الصّلاة عن اوّل وقتها لغیر عذرٍ»
مراد از بی اعتنایی به نماز، «تأخیر آن از اول وقت بدون عذر است.»
البته روشن است که مراد از عذر، ضرورتی است که بصورت اورژانسی پیش آید و قابل تأخیر نباشد و الاّ باید به کار گفت نماز دارم نه به نماز بگوییم کار دارم.
ب) عدم رعایت آداب آن در خلوت: پیامبر اکرم ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ در روایتی چنین میفرماید:
»من احسن صَلَوتَهُ حین یَراهُ النّاسُ و أَساءَها حینَ یَخلُوا فتلک استهانةٌ»
یعنی: «آن کس که در مقابل مردم با دقت نماز بخواند و در خلوت بدون دقت نماز گزارد به نماز بی اعتنایی کرده است.«
مروری بر نمازهای خلوت و جلوت ما، روشن مینماید که آیا احترام و توجه ما به نماز بیشتر بوده است یا به ناظران صحنهی نماز.
ج) فراهم نکردن مقدمات نماز قبل از اذان: در روایت دیگری میفرماید: کسی که وضوی نماز را تا وقت اذان به تأخیر اندازد او به نماز
بی اعتنایی کرده است. آری کسی که به کار اهمیت میدهد، قبل از رسیدن وقت
آن، مقدمات انجام آن را فراهم میکند. کدام ملاقات و میهمانی است که وقت آن
فرا رسیده باشد و ما هنوز در فکر پوشیدن لباس و یا آماده کردن شرایط آن
باشیم؟!
د) عدم یادگیری معانی: آیا ندانستن معانی الفاظی که روزانه ده بار در نماز تکرار میشود به معنی بی اعتنایی به نماز نیست؟! آیا اگر ما برای طرف گفتگوی خویش در نماز
اهمیتی قائل باشیم در فکر این نخواهیم بود که محتوا و مضمون مذاکره و
نجوای خود را بفهمیم و با ادراک صحیح به سخن در برابر او بایستیم؟! چگونه
ممکن است با اقامت کوتاه در یک کشور، تا حدودی به زبان مردم آنجا آشنا
میشویم و با یکی دو بار عبور از مسیری، نام و نشان آن را فرا گیریم و در
برخورد با هر بنایی از اسم و بانی و مشخصات آن جویا شویم اما هیچکدام از
این توجهات و حساسیتها در مورد نماز اعمال نشود؟! آیا اینها به معنی بی اعتنایی به نماز
نیست؟! چگونه میتوانیم پاسخگوی این عباداتی باشیم که محتوای آن جز تحقیر
خداوند رب العالمین نیست؟! اینجاست که امام حسین ـ علیه السلام ـ به خداوند
تبارک و تعالی عرض میکند:
»الهی مَن کانَت محاسِنُه مَساوِی فکیف لایکونُ مَساوِیه مَساوِی«
یعنی: «خدایا آن کس که اعمال به ظاهر نیک او گناه است پس چگونه گناهان او گناه نباشد؟!«
فرق نمازگزارانی که در نماز
هیچ دردی را احساس نمیکنند[5] جز درد فراق دوست، از هیچ حادثهای مطلع
نمیشوند،[6] هیچ صدایی را نمیشنوند و غرق در لذت با معشوقند، نماز گزارانی که زیر شلاق و علیرغم هر گونه تهدید و شکنجه و محدودیتی نماز را بپا میدارند[7] با کسانی که نماز
را بار و رنجی میدانند که در برداشتن و عبور از آن باید شتاب کرد و در
هنگام اقامهی آن با دست و محاسن بازی میکنند و خمیازه میکشند، فقط در
اهتمام و استخفاف به نماز است.
هـ) عجله و شتاب در نماز: سریع خواندن نماز
و تبدیل این عبادت به عادتی که همچون عمل ماشین نویسی بدون توجه به معانی و
بدون رعایت خشوع و طمأنینه انجام گیرد از نشانههای دیگر بی توجهی به نماز است. استاد شهید آیت اللّه مطهری ـ رحمة الله علیه ـ در این باره میفرماید:
»علمای
روانشناسی میگویند: «یک کار همین قدر که برای انسان عادت شد، دو خاصیّت
متضاد در آن به وجود میآید. هر چه که بر عادت بودنش افزوده شود و تمرین
انسان زیادتر گردد، کار، سهلتر و سادهتر انجام میشود.» یک ماشین نویس که
به ماشین نویسی عادت میکند، هر چه بیشتر عادت میکند، از توجهش کاسته
میشود. یعنی از اینکه این عمل او یک عمل ارادی و از روی توجّه باشد کاسته
میشود و به یک عمل غیر ارادی نزدیکتر میگردد. خاصیّت عادت این است. اینکه
در اسلام به مسألهی نیّت تا این اندازه توجّه شده، برای جلوگیری از این
است که عبادتها آنچنان عادت نشود که به واسطهی عادت، به یک کار طبیعی و
غیر ارادی و غیر فکری و غیر هدفی و کار بدون توّجه که هدف درک نشود و فقط
به پیکر عمل توجه گردد تبدیل شود.
اینها چیزهایی است که ما تنها در نماز
اسلامی به دست میآوریم و متوّجه میشویم که بسیاری از برنامههای تربیتی
به وسیله این عبادت و در پیکر این عبادت پیاده میشود، گذشته از اینکه خود
این عمل، پرورش عشق و محبّت خدا و معنویّت در انسان است، که این روح عبادت
است.»
مردی در حضور امیر المؤمنین ـ علیه السلام ـ نماز خود را با شتاب به جا میآورد. حضرت نگاهی به او کرده و فرمود: چند وقت است اینگونه نماز
میخوانی؟ او گفت: مدت هاست. حضرت فرمود: مَثَل تو نزد خداوند مثل کلاغی
است (که منقار بر زمین میکوبد. سجده تو خضوع در برابر خدا نیست. منقار به
زمین کوبیدن است) اگر اینگونه بمیری بر غیر ملت و دین پیامبر اکرم،
مردهای. سپس حضرت در مورد کم گذاشتن در نماز فرمود: به درستی که دزدترین مردم کسی است که از نمازش بدزدد.
برخی از پیامدهای استخفاف و بی توجهی به نماز
1ـ قهر و قطع رابطه با عترت:
امیر المؤمنین ـ علیه السلام ـ در یک بیان قهرآمیز، با صراحت چنین خطاب فرمودند:
»لیس مِنّی مَن ضَیَّعَ الصّلاة»
یعنی: «آن کس که نماز را تضییع نماید از من نیست.«
امام صادق ـ علیه السلام ـ در بیان معیاری برای شناسایی افرادی که با آن حضرت پیوند مکتبی دارند چنین می فرمایند
»اِمتَحِنُوا شِیعَتَنا عِندَ مواقیت الصلوة کیف محافظتهم علیها«
یعنی: «شیعیان ما را از دقت آنان در انجام به موقع نمازها شناسایی کنید.«
در روایت مشهور دیگری حضرتش سهل انگاری در مسئلهی نماز
و استخفاف به آن را موجب محرومیت از شفاعت خاندان عترت و طهارت در روز
قیامت شمردند پیامبر اکرم ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ نیز در بیانی دیگر
میفرمایند:
»مَن استَخَفَّ بالصّلاة لا یَرِدُ عَلیَّ الحوضَ لا و اللّه«
یعنی: «آن کس که نماز را سبک شمارد (به خدا قسم) روز قیامت در کنار حوض کوثر، با من ملاقات نخواهد کرد.»
این تأکید و بیان همراه با قسم، حکایت از عمق فاصله بین پیامبر اکرم ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ و نماز گزارانی که به نماز اهمیت نمیدهند دارد.
2ـ غضب خداوند:
قرآن کریم با نکوهش افرادی که نماز را ضایع میکنند[14] یا نسبت به آن بیاعتنا هستند.[15] مسلمانان را از این عمل بر حذر میدارد.
پیامبر اکرم ـ صلی الله علیه وآله و سلم ـ خطاب به حضرت علی ـ علیه السلام ـ میفرمایند:
»فی تأخیرِها مِن غَیرِ عِلّةٍ غَضَبُ اللّه عزوجل »
یعنی: «تأخیر نماز از اول وقت بدون دلیل، موجب غضب خداوند متعال میگردد.«
امام صادق ـ علیه السلام ـ میفرمایند:
»
إِذَا قَامَ الْعَبْدُ فِی الصَّلَاةِ فَخَفَّفَ صَلَاتَهُ قَالَ اللَّهُ
تَبَارَکَ وَ تَعَالَى لِمَلَائِکَتِهِ أَمَا تَرَوْنَ إِلَى عَبْدِی
کَأَنَّهُ یَرَى أَنَّ قَضَاءَ حَوَائِجِهِ بِیَدِ غَیْرِی أَمَا یَعْلَمُ
أَنَّ قَضَاءَ حَوَائِجِهِ بِیَدِی »
یعنی: «وقتی بندهای نماز خود را با عجله و شتاب به پایان میبرد و آن را کوتاه میکند خدا به ملائکه میفرماید: آیا نمیبینید بندهی من چگونه نماز
خود را کوتاه میکند گویا میپندارد که بر آوردن حوائجش به دست غیر من است
(که اینگونه عجله میکند.) آیا نمی داند برآوردن حوائجش به دست من است.»
3ـ عدم اجابت دعا و محرومیت از دعای صالحان:
کسانی که به نماز
به عنوان تکلیف و خواست الهی بی توجهی کنند و آن را کوچک بشمارند خداوند
نیز به خواستهها و اعمال آنان توجهی نخواهد داشت. پیامبر اکرم ـ صلی الله
علیه و آله و سلم ـ در روایتی چنین میفرماید:
» من تهاون بصلاته من الرجال و النساء ابتلاه الله بخمس عشرة خصلة ... و کل عمل یعمله لا یؤجر علیه و لا یرتفع دعاؤه إلى السماء »
یعنی: «هر کس به نمازش بیتوجه باشد و در برابر اعمالش مأجور نمیگردد دعایش به آسمان راه نمییابد.«
و در ادامه، میفرمایند: مشمول دعای خیر صالحین نخواهد بود.
4ـ مضیقه و نارسایی دنیوی:
قهر و غضب خدا و پیامبر نسبت به کسانی که نماز را کوچک میشمارند زیانها و خساراتی بر جای خواهد نهاد. گر چه ممکن است تارک و یا استخفاف کننده به نماز
این تأثیر را درک نکند و متوجه علت مضیقهها و گرفتاریهای خود نباشد.
امام صادق ـ علیه السلام ـ فرمود: خداوند برکت را از عمر و روزی کسانی که نماز را کوچک میشمردند بر میدارد. پیامبر اکرم ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ نیز برای این گروه از افراد، تهیدستی و نیاز را پیش بینی نموده و میفرماید:
» قال رسول الله ص عشرون خصلة تورث الفقر ... و الاستخفاف بالصلاة »
یعنی: «استخفاف و سبک شمردن نماز موجب فقر و تهیدستی میشود.»
5ـ سختی احوال قبر و قیامت:
امام صادق ـ علیه السلام ـ فرمود: نماز گزاری که نمازش
را سبک بشمارد وقتی از قبرش خارج شود خداوند ملکی را بر وی موّکل
میگرداند که او را بر عرصهی قیامت وارونه بر زمین میکشد و مردم به او
نگاه میکنند و با شدت و سختگیری مورد محاسبه قرار میگیرد.