باغداری

در مورد باغداری نکاتی قابل تأمل است:

۱. اگر شخصی با آب غصبی درختان خود را آبیاری کند محصول بدست آمده مال صاحب باغ و درختان است ولی باید پول آب را به مالک آب بپردازد.

۲. یکی از عقود اسلامی عقد مساقات است. عقد مساقات این است که صاحب باغ با باغبان قرارداد ببندد که باغبان به درختها رسیدگی کند و بعد از جمع میوه ها، درصدی از میوه ها را(طبق آنچه قرار گذاشته اند) به باغبان بپردازد. 

۳. رفتن به باغ مردم و خوردن از میوه های آنان حرام است و بدهکار صاحب باغ خواهد بود.

۴. حق المارّه یعنی اینکه بخواهد در حال عبور از باغ مردم میوه بردارد و بخورد. نکته مسلم بین فقها نیست زیرا هم اصل این مطلب و هم کم و کیفش محل اشکال است و بدین سبب احتیاط در ترک آن است. (1)

۵. از محصولات باغداری فقط خرما وکشمش اگر به حد نصاب برسد زکات دارد. (۲)

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

۱ - الروضة البهیة ،ج۳ ،ص۳۷۱.

۲- رساله امام خمینی (ره)/م۱۸۶۴.

شیر دادن به نوه

خانمی که شیر دارد و به فرزند دخترش(نوه دختری چه پسر و چه دختر) شیردهد، دامادش بر دخترش حرام می شود. مثلا: فاطمه دختری بنام سمیه دارد و سمیه ازدواج کرده و کودکی زیر دو سال دارد چنانچه فاطمه فرزند سمیه را (چه دختر و چه پسر) شیر کامل(۱۵ مرتبه یا یک شبانه روز) دهد سمیه بر شوهرش حرام می شود. علت این حکم این است هیچ کس نباید فرزند شیردهنده بچه خود را به زوجیت برگزیند و الان شوهر سمیه، سمیه را که فرزند شیردهنده(مادر بزرگ بچه) بچه خود است به زن بودن و زوجیت انتخاب نموده پس سمیه بر شوهرش حرام می شود و باید با یکدیگر متارکه کنند و نیاز به طلاق هم نیست. تذکر:این حکم، شامل نوه پسری نیست یعنی اگر خانمی به فرزند پسرش، (چه دختر و چه پسر) شیر دهد عروسش بر پسرش حرام نمی شود. (۱)

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

۱. کتاب النکاح ،ص۳۴۱.

عبادات حرام

بعضی از عبادات، گناه دارند و باطل هستند مثل:

۱- نماز و روزه وطواف واعتکاف درحال حیض و نفاس(با این تفاوت که نمازها را لازم نیست قضا کند ولی قضای روزه را باید بجا آورد).(۱)

۲- نافله ظهر و عصر در سفر (۲)

۳- اذان واقامه برای نمازهای غیر یومیه ویا اذان قبل ازوقت (۳)

۴- وضو بعد از غسل جنابت (تا وقتی کاری که وضو را باطل می کند از او سر نزده) (۴)

۵- روزه عید قربان و فطر (۵)

۶- روزه یوم الشک به نیت اول ماه رمضان یعنی روزی که نمی داند آخر شعبان است یا اول رمضان نباید به نیت ماه رمضان روزه بگیرد ولی اگر به نیت روزه قضا یا روزه مستحبی روزه گرفت صحیح است و اگر هم بعداً معلوم شد همان روز اول ماه رمضان بوده از ماه رمضان حساب می شود. (۶)

۷- سوره های که سجده واجب دارد درنماز واجب خواندن یا درحال جنابت وحیض ونفاس خواندن عبادت نیست وحرام است .(۷)

تذکر:سوره هایی که سجده واجب دارند چهار موردند: سوره ۳۲ (سجده) سوره ۴۱ (فصلت) سوره ۵۳ (نجم) سوره ۹۶ (علق)

ــــــــــــــــــــــــــــــــــ

۱- توضیح المسائل محشی ،ج۱،ص۲۶۰.

۲- همان،ص۴۲۶.

۳- همان،ص ۵۱۸.

۴- همان ،ص۲۲۷.

۵- توضیح المسائل محشی ،ج۱،ص۹۶۴.

۶-همان ،ص۸۸۹ .

۷- همان ،ص ۵۴۵.

برخی از باورهای غلط در ارث

 ۱. با وصیت میشه بعضی از وراث رو از ارث بطور کامل محروم کرد. (باور غلط )

۱. در وصیت فقط میشه نسبت به ثلث_اموال تصمیم گرفت.

۲‌. طلاهای مادر پس از فوت به دختر بزرگتر میرسه. (باور غلط )

۲. طلاها هم مثل باقی اموال طبق قواعد ارث تقسیم میشه و دختر بزرگتر اولویتی نداره.

۳. فرزند حاصل از عقد_موقت، ارث نمیبره. (باور غلط )

۳‌. فرزند حاصل از عقد موقت هم بطور کامل مثل فرزند حاصل از عقد دائم ارث میبره.

۴. ارثی که از مادر میرسه بین دختر و پسر بصورت مساوی تقسیم میشه. (باور غلط )

۴. قواعد تقسیم ارث مادر و پدر تفاوتی نداره.

۵. قبل مردن میشه تقسیم ارث کرد. (باور غلط )

۵. تقسیم ارث قبل از مرگ معنا نداره، مگر به عنوان هدیه باشه.

۶. تا قبل از سال میت نباید حرف از تقسیم اموال زد. (باور غلط )

۶. از همان لحظه اول مرگ مورث، همه وراث در اموال شراکت دارند و هرگونه تصرف باید با اذن همه باشد یا تقسیم شود.

منبع : احکام کاربردی ایتا

مواردی که ترک روزه قضا وکفاره ندارد

در مواردی کسی که روزه ماه رمضان را نگرفته نه قضا دارد و نه کفاره:

۱. دیوانه ای که عاقل شود. بعد از عاقل شدن لازم نیست آن روزه هایی را که نگرفته قضا کند.

۲. کافری که مسلمان شود البته به شرط این که تازه مسلمان باشد، نه این که مرتد. زیرا مرتد اگر مسلمان شود نماز و روزه های زمان ارتدادش را باید قضا کند.

۳. کسی که به سبب مرض یا حیض یا نفاس روزه نگرفته و قبل از تمام شدن ماه رمضان و یا بلافاصله بعد از ماه رمضان از دنیا رفت اینجا هم لازم نیست از طرف او روزه بگیریم. (۱) تذکر: در حج هم مسأله همین است یعنی کسی که مستطیع شد ودراولین سال استطاعت برای حج ثبت نام کرد و هنوز در نوبت بود که مرد لازم نیست از طرف او نائب بگیریم و حج برایش بجا آوریم . زیرا مردن او کشف از عدم استطاعتش می کند.(۲)

ـــــــــــــــــــــــــــ

۱- توضیح المسائل امامخمینی(ره) ص۲۵۷.

۲-مناسک محشی ،ص۵۶.

منبع : احکام کاربردی ایتا

معنی فرزند

۱- وقتی می گوییم نفقه فرزند بر پدر واجب است مقصود فقط فرزندی نیست که با پدر و مادر زندگی می کند بلکه حتی اگر به حد بلوغ رسیده و یا جدای از پدر و مارد زندگی می کند و فقیر است (خرج سالش را ندارد و کسب و کاری هم ندارد که بتواند بتدریج مخارج خود را فراهم کند) باز نفقه او بر پدر واجب است.

۲- وقتی می گوییم اگر پدر و مادر به فرزندشان دستور دهند که در نماز جماعت شرکت کند (به نحوی که از شرکت نکردن فرزندشان در نماز جماعت ناراحت هستند) بر فرزند شرکت در نماز جماعت واجب است مقصود ما تنها فرزندی نیست که در کنار پدر و مادر زندگی می کند بلکه حتی اگر بزرگسال است و جدای از پدر و مادر زندگی می کند باز شرکت در نماز جماعت براو واجب است.

۳- عقوق والدین (به خشم آوردن پدر و مادر) حرام است واین حکم شامل هر فرزندی می شود.

۴- وقتی می گوییم اگر پدر و مادر از مسافرت فرزندشان ناراحت و عصبانی هستند فرزند باید نماز ظهروعصر و عشاء را کامل (چهاررکعتی) بخواند باز مقصود هر فرزندی است. (۱)

ـــــــــــــــــــــــــــــــــ

۱. تمام موارد فوق به علت اطلاق کلام فقهاء است چرا که فرزند را مقید به مورد خاصی نکرده اند .

منبع :احکام کاربردی ایتا

تصرف در مال مردم

در مواردی تصرف در مال دیگران احتیاج به کسب اجازه و رضایت مالک ندارد:

1/ کسی در حال هلاکت است و نجات او بستگی به تصرف در ملک دیگران داردمثل این که شخص در حال غرق شدن و ما می توانیم آن شخص را نجات دهیم اینجا برای نجات غریق لازم نیست از صاحب ملک و استخر اجازه بگیریم.

۲/ اگر ظالمی شخصی را مجبور کند به تصرف مال مردم به نحوی که برای آن شخص خطر وجود داشته باشد. (۱)

۳/ شخصی که مدیون است و دین خود را نمی دهد حاکم شرع (مجتهد جامع الشرایط) مدیون را مجبور می کند که ملکش (مقصود از ملک خانه مسکونی که مدیون در آن می نشیند نیست) را بفروشد و طلب طلبکاران را بدهد. (۲) ۴. شخصی که احتکار کرده حاکم شرع او را مجبور می کند اجناسش را به قیمت عادلانه بفروشد گر چه فروشنده ناراضی باشد. (۳)

************************************************************

۱- مهذب الاحکام ،ج۲۱،ص۳۶۶.

۲- حاشیة کتاب المکاسب،ج۳، ص۲۷۱

۳- المبسوط فی فقه الامامیة ، ج۲،ص۱۹۵.

انواع مکروه

بعضی از مردم فکر می کنن که هرجا شنیدن یه کاری از نظر شرعی مکروهه، یعنی اینکه بهتره انجام نشه.

درحالی که این درست نیست.

ما سه جور مکروه داریم:

1/ بعضی وقت ها منظور از کراهت، ثواب کمتره؛ مثل نمازخوندن در حمام، نمک زار، مقابل در باز، در جاده و کنار خیابون، مقابل قبر و روى قبر و در قبرستون، اقتداکردن مسافر به غیرمسافر، قرآن خوندن بیشتر از هفت آیه در حالت جنابت و عادت ماهیانه و... .

این ها رو اگه انجام بدیم، بازم ثواب داره و فقط ثوابش کمتر از جاهای دیگه و حالت عادیه.

2/ بعضی وقت ها منظور از کراهت، تنفر خداوند از اون کاره، یعنی خدا اون رو خوش نداره؛ مثل طلاق، تنها سفرکردن، تنها خوابیدن، همراه داشتن قرآن برای شخص جنب و... . بهتره اینا رو کلاً انجام ندیم، چون کار بدیه.

3/ بعضی وقت ها هم منظور اینه که اون چیز مکروه برای ما ضرر داره؛ مثل خوردن گوشت اسب، الاغ و... .

اینم بهتره انجام ندیم، چون برامون ضرر داره.

ویکی شیعه.

منبع : احکام کاربردی

محرمیت بعد از فوت

  بعضی‌ها فکر می‌کنن بعد از فوت یکی از زوج‌ها، زن و شوهر به‌هم نامحرم می‌شن!

درحالی‌که این درست نیست!

بعد از فوت همسر، زن و شوهر همچنان به‌هم محرم هستن و مثلاً هرکسی می‌تونه همسرش رو غسل بده.

رساله آموزشی احکام درگذشتان؛ سیستانی، رساله جامع، م547؛ مکارم، استفتائات؛ شبیری، رساله، م650؛ نوری، رساله، م560؛ وحید، رساله، م565.

منبع : احکام به زبان خیلی ساده

چشم دارای احکامی است:

۱- شستن داخل چشم و دهان وبینی در حال وضووغسل لازم نیست. (۱)

۲- اگرروزه دار درچشم خود قطره بریزد روزه اش باطل نیست.(۲)

۳- مدیریت چشم ها واجب است یعنی نگاه به نامحرم ازروی لذت حرام است. (۳)

۴- خانمی که شوهرش فوت کرده است تا چهارماه وده روز نباید به چشم خود سرمه بکشد یا آرایش دیگر بنماید زیرا درعده وفات، مطلق تزیین برزن حرام است. (۴)

۵- خوابی که باطل کننده وضو است خوابی است که نه چشم ببیند و نه گوشبشنود.(۵) ۶- بستن چشم در حال نماز مکروه است ولی نماز را باطل نمی کند.

 ۱- نجاة العباد، ص۳۱ .

۲- توضیح المسائل (محشى إمام خمینی)، ج‏۱، ص ۸۹۳.

۳- توضیح المسائل امام خمینی ، ص۳۸۴،م ۲۴۳۳.

۴- توضیح المسائل (محشى إمام خمینی)، ج‏۲، ص ۵۲۷.

۵-همان، ج‏۱، ص ۱۸۸.