تصرف در مال مردم

در مواردی تصرف در مال دیگران احتیاج به کسب اجازه و رضایت مالک ندارد:

1/ کسی در حال هلاکت است و نجات او بستگی به تصرف در ملک دیگران داردمثل این که شخص در حال غرق شدن و ما می توانیم آن شخص را نجات دهیم اینجا برای نجات غریق لازم نیست از صاحب ملک و استخر اجازه بگیریم.

۲/ اگر ظالمی شخصی را مجبور کند به تصرف مال مردم به نحوی که برای آن شخص خطر وجود داشته باشد. (۱)

۳/ شخصی که مدیون است و دین خود را نمی دهد حاکم شرع (مجتهد جامع الشرایط) مدیون را مجبور می کند که ملکش (مقصود از ملک خانه مسکونی که مدیون در آن می نشیند نیست) را بفروشد و طلب طلبکاران را بدهد. (۲) ۴. شخصی که احتکار کرده حاکم شرع او را مجبور می کند اجناسش را به قیمت عادلانه بفروشد گر چه فروشنده ناراضی باشد. (۳)

************************************************************

۱- مهذب الاحکام ،ج۲۱،ص۳۶۶.

۲- حاشیة کتاب المکاسب،ج۳، ص۲۷۱

۳- المبسوط فی فقه الامامیة ، ج۲،ص۱۹۵.