نماز دهه اول ذی الحجه / 1404

نماز دهه اول ذی الحجه از نمازهای مستحب است که توصیه شده در ده شب اول ماه ذی الحجه خوانده شود. در این نماز بعد از سوره اخلاص باید آیه ۱۴۲ سوره اعراف نیز خوانده شود. به این نماز، «نماز و واعدنا» نیز گفته می‌شود. 

بنا بر حدیث نقل شده از امام باقر(علیه‌السلام) به کسی که این نماز را بخواند ثواب اعمال حج داده خواهد شد. 

کیفیت نماز 

نماز دهه اول ذی الحجه در ده شب اول این ماه (از غروب آخرین شب ماه قبل تا شب عید قربان) و بین نماز مغرب و عشاء باید خوانده شود. در هررکعت حمد و توحید، سپس آیه 142 اعراف 

خوانده میشود: وَ واعَدنا مُوسى ثَلاثینَ لَیلَة، وَ اَتمَمناها بِعَشر، فَتَمَّ میقاتُ رَبِّهِ اربَعینَ لَیلَة وَ قالَ مُوسى لاِخیهِ هارُونَ اخْلُفْنى فى قَومى وَ اَصلِحْ وَ لاتَتَّبِع سَبیلَ الْمُفسِدین. هر که این نماز را بخواند در ثواب حاجیان و اعمال حج آنها شریک میشود. 

منبع:

اقبال/ص324 

قرآن دارای احکامی است:

۱- خرید وفروش قرآن اشکال ندارد و لازم نیست به عنوان هدیه مبادله صورت گیرد. (۱)

۲- جنب و حائض و نُفَساء و شخص بی وضو نباید دست بی وضو به خط قرآن بزنند. (۲)

۳- اگر قرآن نجس شود هرچه سریعتر باید آن را تطهیر کنیم. (۳)

۴- اگر کودک دست بی وضو به خط قرآن بزند لازم نیست اورا منع کنیم زیرا کودکان تکلیف ندارند. (۴)

۵- شایسته نیست قرآن را در اختیار کودکان یا روی زمین یا روی کفش قرار دهیم . هریک از این موارد اگر هتک حساب شود حرام خواهد بود. 

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

۱- تعبیر همه فقها این است که لو اشتری مصحفا ... بنابراین لازم نیست خرید و فروش قرآن تحت عنوان هدیه باشد.

۲- توضیح المسائل محشی، ج۱، ص۳۰۰.

۳- همان، ص۹۲.

۴- همان، ص۱۸۷.

چشم دارای احکامی است:

۱- شستن داخل چشم و دهان و بینی در حال وضو و غسل لازم نیست. (۱)

۲- اگر روزه دار در چشم خود قطره بریزد روزه اش باطل نیست. (۲)

۳- مدیریت چشم ها واجب است یعنی نگاه به نامحرم و حتی محرم (به غیر از زن و شوهر ) ازروی لذت حرام است. (۳)

۴- خانمی که شوهرش فوت کرده است تا چهار ماه و ده روز نباید به چشم خود سرمه بکشد یا آرایش دیگر بنماید زیرا در عده وفات، مطلق تزیین بر زن حرام است. (۴)

۵- خوابی که باطل کننده وضو است خوابی است که نه چشم ببیند و نه گوش بشنود. (۵)

۶- بستن چشم در حال نماز مکروه است یعنی ثواب نماز را کم می کند . مستحب است انسان در حال نماز به محل سجده نگاه کند. (۶)

۷- دیه هر چشم نصف دیه یک انسان است و دیه هردو چشم برابر با دیه کامل یک انسان است.

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

۱- نجا ة العبا د، ص۳۱.

۲- توضیح المسائل محشى ج‏۱، ص ۸۹۳.

۳- همان ، ص۳۸۴،م ۲۴۳۳.

۴- همان ج‏۲، ص ۵۲۷.

۵- همان، ج‏۱، ص ۱۸۸.

۶- همان ، ص۶۰۶.

چند نکته درباره امانت‏

۱. اگر انسان مال خود را به کسى بدهد و بگوید نزد تو امانت باشد و او هم قبول کند، باید به احکام امانت‌دارى عمل نماید. (۱)

۲. حفظ مالى که نزد کسى به امانت گذاشته شده واجب و کوتاهى در نگهدارى آن حرام و ضمان‌آور است. (۲)

۳. کسى که چیزى را امانت مى‏ گذارد، هر وقت بخواهد مى‏ تواند آن را پس بگیرد و کسى که امانت را قبول مى ‏کند، هر وقت بخواهد مى ‏تواند آن را به صاحبش برگرداند. (۳)

۴. کسى که نمى ‏تواند از امانت نگهدارى کند، بنا بر احتیاط واجب نباید قبول کند. (۴)

۵. تصرف در امانت بدون اجازه حرام است.  

منبع:

(۱) توضیح المسائل مراجع، م ۲۳۲۷.

(۲) فرهنگ فقه، ج ۳، ص ۳۱۷.

(۳) توضیح المسائل مراجع، م ۲۳۳۲.

(۴) همان، م ۲۳۳۰.

آیا مداد چشم و ریمل برای وضو اشکال ایجاد می‌کنه؟

 

همه مراجع: اگه بیرون چشم کشیده شده باشه و جِرم هم داشته باشه، باید برای وضو برطرف بشه؛ ولى برطرف کردن اون مقدارى که داخل چشمه، لازم نیست. 

نورى، توضیح‌المسائل، م243؛ وحید، توضیح‌المسائل، م248؛ دفتر: خامنه‌‏اى. 

منبع : احکام به زبان خیلی ساده

مال گم شده

اگه توی خیابون و پارک و سایر مکان‌های عمومی، پول یا وسیله‌ گمشده‌ای ببینم وظیفه‌مون چیه؟ بهتره برش دارم یا نه؟ اگه قیمتش کم باشه چی؟ 

ببین عزیزم، به‌طور کلی برداشتن مالی که پیدا می‌کنید مکروهه. یعنی بهتره که برش ندارید، کم هم باشه بازم بهتره برش ندارید و اگه برندارید ثواب هم داره. 

اما یه استثنا داره: اگه قیمت اون مالِ گم‌شده کمتر از یک درهم شرعی (یعنی حدود ۲.۵ گرم نقره) باشه و صاحبش هم معلوم نباشه، می‌تونید اون رو برای خودتون بردارید. (کپشن رو حتما ببینید) 

نکته اول: ما یه بررسی کردیم، الان (اردیبهشت ۱۴۰۴) قیمت حدود ۲.۵ گرم نقره بیشتر از ۱۵۰ هزار تومنه. پس می‌شه گفت وسایل زیر ۱۵۰ هزار تومن رو اگه پیدا کردید (و شرایط بالا رو داشت)، می‌تونید برای خودتون بردارید. 

 

برای برداشتن مالی که ارزشش کمه بعضی ار مراجع یه شرط دیگه هم دارن: 

آیت‌الله سیستانی: برای این که مال گمشده رو بشه برداشت اون وسیله نباید علامت و نشونه خاصی که بشه باهاش صاحبش رو پیدا کرد داشته باشه، اگر این بود مبلغش زیاد هم باشه اشکال نداره برش دارید. 

آیات عظام مکارم و نوری: اون وسیله حتما باید علامت داشته باشه (یعنی اگه علامت نداره نمی‌شه برش داشت). 

آیات عظام رهبری، وحید و زنجانی: اصلاً داشتن یا نداشتن علامت فرقی نمی‌کنه، بقیه شرایط بود می شه برش داشت. 

نکته مهم دوم (گم‌شده واقعی): این حکمی که گفتیم فقط برای مالِ «واقعاً گم‌شده» است. اموالی که ممکنه صاحبش عمدا اونو اونجا گذاشته (مثلاً روی سکو، یا تو جاکفشی یا قفسه و...) و شک دارید گم شده است یا نه، حکم اموال گم شده رو نداره و حتی اگه قیمتش خیلی کم باشه، حق ندارید برش دارید.

 

منبع: ویکی فقه؛ امام، تحریرالوسیله؛ شبیری، م 2573 و 1872؛ سیستانی، رساله جامع، ج۱ م2582؛ مکارم، رساله، م2194؛ وحید، رساله، م 2628 و 2629.

سه روش ازبین‌بردن کاغذقرآنی

با کاغذی که آیات قرآن یا اسم‌های متبرک توش نوشته شده، چه کار کنیم؟ آیا دو‌رریختن اون اشکال داره؟ 

برای ازبین‌بردن اسمای جلاله، یکى از این کارها رو می‌تونین انجام بدین: 

1/اون‌ها رو به مراکز بازیافتی تحویل بدین تا ازشون براى ساخت کارتن و امثال اون استفاده کنن (این از همه بهتره؛ چون اسراف هم نمی‌شه). 

2/با رعایت احترام، اون‌ها رو توی یه جای پاک و مناسب دفن کنین. 

3/اون‌ها رو توی آب جارى، مثل رودخونه بریزین تا به مرور ازبین برن. 

نکته: سوزوندن یا دورریختن کاغذی که اسمای جلاله و متبرکه داره، مجاز نیست. 

مکارم، استفتائات، ج۱، س۷۶؛ خامنه‌اى، اجوبة‌الاستفتائات، س۱۶۳، ۱۶۲ و ۱۶۵؛ سیستانی، رساله جامع، ج1 م428؛ دفتر: همه مراجع. 

منبع : احکام به زبان خیلی ساده

شک در وضو

  کسی که می داند وضو گرفته و مبطل نیز از او سرزده اگر نداند کدام جلوتر بوده، سه صورت دارد.

1/ اگر پیش از نماز است، باید وضو بگیرد.

2/ اگر بین نماز است، باید نماز را بشکند و وضو بگیرد. 

3/ اگر بعد از نماز است، باید وضو بگیرد و نماز خوانده شده را دوباره بخواند.(۱) 

مساله: اگر بعد از نماز  شک کند که قبل از نماز وضوی او باطل شده یا بعد از نماز، نمازی که خوانده صحیح است. 

منابع:

۱. توضیح المسائل مراجع ج ۱ ص ۱۹۰ م۳۰۲ آیات عظام صافی تبریزی بهجت وسیستانی : ‌اگر بعداز نماز است، نمازی که خوانده صحیح است.

۲. احکام دو دقیقه ای محمود اکبری ج ۶ ص ۳۴

گفتن بسم لله الرحمن الرحیم در شروع غذا خوردن

بعضی از مردم فکر می‌کنن که موقع غذا، فقط گفتن یک‌ «بسم الله الرحمن الرحیم» مستحبه.
 در حالی که این طوری نیست.
 اگه سر سفره چندجور غذا باشه، مستحبه قبل از خوردن هر کدوم، یه «بسم الله» جدا گفته بشه.
 توضیح المسائل امام، م2636.
منبع :  احکام به زبان خیلی ساده

سه نکته درباره خنده

۱. تبسم و لبخند مستحب است و در روایات آمده است که خنده مؤمن تبسم است. «1» 

۲. خندیدن با صداى بلند (قهقهه) مکروه است. «2» 

۳. زیاد خندیدن، خنده بیجا و خندیدن در تشییع جنازه و گورستان مکروه است. «3» 

منبع:

«1» وسائل الشیعه، ج 12، ص 114. 

«2» همان.

«3» همان، ص 115؛

جواهرالکلام، ج 4، ص 270؛

فرهنگ فقه، ج 3، ص 511.