مال گم شده
اگه توی خیابون و پارک و سایر مکانهای عمومی، پول یا وسیله گمشدهای ببینم وظیفهمون چیه؟ بهتره برش دارم یا نه؟ اگه قیمتش کم باشه چی؟
ببین عزیزم، بهطور کلی برداشتن مالی که پیدا میکنید مکروهه. یعنی بهتره که برش ندارید، کم هم باشه بازم بهتره برش ندارید و اگه برندارید ثواب هم داره.
اما یه استثنا داره: اگه قیمت اون مالِ گمشده کمتر از یک درهم شرعی (یعنی حدود ۲.۵ گرم نقره) باشه و صاحبش هم معلوم نباشه، میتونید اون رو برای خودتون بردارید. (کپشن رو حتما ببینید)
نکته اول: ما یه بررسی کردیم، الان (اردیبهشت ۱۴۰۴) قیمت حدود ۲.۵ گرم نقره بیشتر از ۱۵۰ هزار تومنه. پس میشه گفت وسایل زیر ۱۵۰ هزار تومن رو اگه پیدا کردید (و شرایط بالا رو داشت)، میتونید برای خودتون بردارید.
برای برداشتن مالی که ارزشش کمه بعضی ار مراجع یه شرط دیگه هم دارن:
آیتالله سیستانی: برای این که مال گمشده رو بشه برداشت اون وسیله نباید علامت و نشونه خاصی که بشه باهاش صاحبش رو پیدا کرد داشته باشه، اگر این بود مبلغش زیاد هم باشه اشکال نداره برش دارید.
آیات عظام مکارم و نوری: اون وسیله حتما باید علامت داشته باشه (یعنی اگه علامت نداره نمیشه برش داشت).
آیات عظام رهبری، وحید و زنجانی: اصلاً داشتن یا نداشتن علامت فرقی نمیکنه، بقیه شرایط بود می شه برش داشت.
نکته مهم دوم (گمشده واقعی): این حکمی که گفتیم فقط برای مالِ «واقعاً گمشده» است. اموالی که ممکنه صاحبش عمدا اونو اونجا گذاشته (مثلاً روی سکو، یا تو جاکفشی یا قفسه و...) و شک دارید گم شده است یا نه، حکم اموال گم شده رو نداره و حتی اگه قیمتش خیلی کم باشه، حق ندارید برش دارید.
منبع: ویکی فقه؛ امام، تحریرالوسیله؛ شبیری، م 2573 و 1872؛ سیستانی، رساله جامع، ج۱ م2582؛ مکارم، رساله، م2194؛ وحید، رساله، م 2628 و 2629.