به مناسبت ۸ اسفند، روز امور تربیتی و تربیت اسلامی

عوامل تربیت بد کودکان  

1/کوتاه آمدن؛ بعد از رفتار غلط کودک  

مثال ۱: با بچه بازی نمی‌کنیم؛ وقتی شلوغ کرد، بازی می‌کنیم؛ حال بچه چه یاد می‌گیرد؟ “هر گاه به حرفت نکردند؛ شلوغ کن”  

مثال ۲: وسیله‌ای می‌خواهد و ما قبول نمی‌کنیم؛ گریه می‌کند، قبول می‌کنیم؛ حال بچه چه یاد می‌گیرد؟ “هر گاه به حرفت نکردند؛ گریه کن”  

در یک کلمه کودک یاد می‌گیرد که: “اگر می‌خواهی به چیزی برسی، باید از راه زور وارد شوی”  

2/اظهار رفتار غلط توسط والدین؛ بعد از رفتار غلط کودک  

مثلا: به فرزندمان گفته‌ایم، رختخوابت را جمع کن و او جمع نکرد؛ ما سرش فریاد می.زنیم و او جمع می‌کند؛ حال بچه چه یاد می‌گیرد؟ “فقط زمانی به حرف کن که سرت فریاد زدند”

3/فقط بدی را دیدن  

بعضی از تربیت‌ها، تربیت مگسی است؛ زیرا مگس از همه جای سالم ،فقط روی زخم می‌نشیند. 

برخی از والدین هم فقط بدی فرزند را می‌بینند. 

مثلا: فرزندمان همیشه لباسش را نجس می‌کند و ما او را دعوا می‌کنیم. اما این بار دستشویی‌اش را گفت. آیا ما او را تشویق کردیم؟ 

و یا همیشه با برادرش دعوا می‌کند، اما این دفعه، دارند با هم بازی می‌کنند. آیا این بار ما او را تشویق می‌کنیم؟

رفتار بد اطرافیان 

کودک از گفتار بسیار کم می‌آموزد و از رفتار بسیار زیاد. 

ما آینه رفتار کودک هستیم؛ نمی‌شود به فرزندمان بگوییم دروغ نگو، فحش نده، نمازت را اول وقت بخوان و …؛ و خود عمل نکنیم. 

5/گفتار بد اطرافیان 

اگر فرزندمان کار خطایی انجام داد؛ به او نگوییم “تو را دوست ندارم”. این جمله شخصیت او و تمام تکیه گاه او را ویران می‌کند. بگوییم “از این رفتارت خوشم نیامد” و یا ” این کارت را دوست نداشتم”. 

و یا جملات اشتباهی نظیر: نفهم، کند ذهن، آیکیو، کودن، نمیشه به تو اعتماد کرد، نمی‌تونی درست راه بری و… که همه شخصیت کودک را نشانه گرفته است. 

در یک جمله ”رفتارش را زیر سوال ببرید؛ نه شخصیتش را”. 

6/دستور دادن‌های غلط 

زیاد: از آنجایی که کودک تمایلی به شنیدن دستور ندارد؛ احتمالا سرپیچی خواهد کرد. 

کمتر از حد: که این هم بد است و فرزند را بی ادب، مغرور و خودخواه؛ طلبکار و… بار می‌آورد. 

سخت: اول ببینیم آیا کودک توان انجام این کار را دارد بعد دستور دهیم. 

پشت سر هم 

بی‌موقع: مثلا کودک در حال دیدن کارتون مورد علاقه و یا بازی مورد علاقه‌اش است؛ صدا می‌زنیم: درست را بخوان. 

مبهم: کودکمان در حال انجام دادن چند فعل خطا با هم است؛ ما می‌گوییم: بسه دیگه، و کودک نمی‌فهمد چی بس است. 

7/تهدید و تنبیه‌های غلط 

آنهایی که هیچ وقت عملی نمی‌شود؛ مثلا به بابات می‌گم و نمی‌گوییم.

در عصبانیت می‌گذاریم رفتار بچه به اوج برسد؛ مثلا می‌دانیم بچه‌ها تا ۲ دقیقه‌ی دیگر دعوایشان می‌شود؛ خوب زودتر موضوع را عوض کنیم. 

بی‌ثبات؛ یک موقع برای یک خطایی تنبیه می‌کنیم و یکبار برای همان خطا هیچ نمی‌گوییم. 

منبع : منبرک